Tài nguyên đất ở huyện về nguồn gốc phát sinh phân ra thành 2 hệ đất chính, đó là hệ đất phù sa do sông Chảy bồi đắp và hệ đất Feralit phát triển trên nền địa chất đa dạng của địa hình đồi núi. Đất thung lũng ven sông chảy, ven hồ có khả năng trồng hoa màu, lúa nước, cây công nghiệp ngắn ngày, gồm nhiều cánh đồng phì nhiêu, vựa lúa của huyện như Mường Lai, Vĩnh Lạc, Liễu Đô, Yên Thắng, Minh Xuân, Minh Chuẩn...Với diện tích đất tự nhiên là 80.694,8ha trong đó đất nông nghiệp là 9.851 ha chiếm 14,7% tổng diện tích tự nhiên, đất lâm nghiệp là 29.686ha, đất chuyên dùng là 5.230 ha; đất ở là 649 ha; đất hồ Thác Bà là 3.920 ha; đất đưa vào canh tác là 31.357 ha.

(ảnh minh họa: Cánh đồng Minh Dương)